Tips hoe jij jouw zelfvertrouwen kunt laten groeien!

juni 1, 2021 Muriel Emotie, Mind 5 min leestijd

Zelfvertrouwen start met weten waar je naartoe wilt

Zelfvertrouwen, we hebben er allemaal een bepaald idee bij. Voor de een wordt zelfvertrouwen al snel gelinkt aan ‘arrogantie’. Voor de ander gaat zelfvertrouwen vooral over het krachtig voelen binnen het eigen lichaam en weer voor een ander gaat het over het krachtig voelen binnen eigen keuzes. Zelfvertrouwen is breed begrip, maar wat is het nou eigenlijk? En nog beter: hoe krijg je er meer van?

Wat is zelfvertrouwen?

Zelfvertrouwen is de mate waarin men vertrouwen heeft in het eigen kunnen. Het gaat letterlijk over ‘het vertrouwen in het zelf’. Het vertrouwen in eigen schoonheid, het vertrouwen in eigen capaciteit, het vertrouwen in eigen keuzes en ga zo maar door. Zelfvertrouwen voelt soms als iets objectiefs, terwijl in feite gaat zelfvertrouwen vooral over een inschatting die je zelf maakt. Het gaat niet over juist of onjuist, het gaat over een inschatting en/of eigen beoordeling.

De context van zelfvertrouwen

Hoeveel zelfvertrouwen heb jij? En is dit hetzelfde voor ieder vlak van jouw leven? Ik gok van niet. Zelfvertrouwen is namelijk situatie afhankelijk en komt tot stand vanuit verschillende factoren. Opsommend zijn dit een aantal factoren die hierin meespelen:

De basis van het vertrouwen in eigen capaciteiten
Opvoeding
Ervaringen uit het verleden
De rol van de omgeving
Interpersoonlijke factoren
De objectiviteit van een situatie

Oefening: schrijf eens 3 situaties op waarin jij (meer) zelfvertrouwen hebt en 3 situaties waarin jij minder zelfvertrouwen hebt.

Over het algemeen kunnen we stellen dat hoe meer onduidelijkheid een situatie heeft, hoe minder hoog ons zelfvertrouwen is in die situatie. Dit geldt voor onbekende situaties, maar geldt zeker ook voor situaties waarin er geen duidelijke norm is.

Stel:

Je gaat naar jouw lokale supermarkt om jouw wekelijkse boodschappen te halen. Je hebt jouw boodschappen lijstje, je weet precies waar alles ligt en je weet precies hoe je afrekent en vervolgens weer de winkel gaat verlaten. Kat in het bakkie. Wanneer ik jou vraag hoeveel vertrouwen je erin hebt dat het je moet lukken om boodschappen te doen, zal dat vertrouwen vrij hoog zijn. Maar geef ik jou een auto, laat ik jou naar Schiphol rijden zonder navigatie en geef ik je een vliegticket voor een vlucht die je moet halen- terwijl je nog nooit gevlogen hebt? Dan zal jouw zelfvertrouwen een stuk lager zijn.

Bovenstaande voorbeeld is het perfecte voorbeeld van zelfvertrouwen. Hoe meer duidelijkheid in een situatie, hoe hoger het zelfvertrouwen in die situatie. Maar dat wil niet zeggen dat iedereen in onduidelijke situaties een gebrek aan zelfvertrouwen heeft.

Waarom de ene persoon meer zelfvertrouwen heeft dan de ander

Hoogstwaarschijnlijk ken je wel iemand die zelfs in het bovenstaande scenario van het vliegveld, nog steeds met zelfvertrouwen zal handelen. Hoogstwaarschijnlijk ken je ook iemand die het vliegveld niet eens zou redden omdat de paniek hem/haar al zou uitbreken.

Precies dit is het interpersoonlijke verschil tussen individuen. Mensen kunnen in dezelfde situaties terecht komen, maar hier beide verschillend op reageren. De een verliest het zelfvertrouwen compleet, terwijl de ander zelfvertrouwen houdt tot het tegendeel bewezen is. De ene persoon is de ander niet. We hebben allemaal andere ervaringen, een andere persoonlijkheid, een andere basis aan vertrouwen en een andere flexibiliteit. En dat is compleet oké.

Het doel van mijn gastartikel vandaag is om jou te laten nadenken over de mate van zelfvertrouwen die jij hebt. Over het continuüm waarop jij je bevindt. Geloof jij dat je alles wel redt of vraag je jezelf juist continu af of je alles wel redt.

Het risico van weinig zelfvertrouwen

In de afgelopen jaren als psycholoog heb ik veel vrouwen gesproken die continu aan het twijfelen waren- zelfs wanneer ze alles goed deden. Hoe meer vrouwen twijfelen, hoe meer ze namelijk lijken te gaan denken. En hoe meer vrouwen gaan denken, hoe meer ze vervolgens weer gaan twijfelen.

Als mensen observeren we continu. Doen we dit wel goed? Is dit wel veilig? Vinden anderen ons wel leuk? Val ik wel binnen de groep? Lukt dit me wel? Allemaal vanuit het oogpunt van (sociale) veiligheid en dat is logisch. Hetgeen wat het verschil maakt in zelfvertrouwen is echter hoe we deze vragen beantwoorden. Geloven we dat het allemaal wel goed komt of denken we dat het allemaal verkeerd gaat.

Zelfvertrouwen is dan wellicht een resultaat, maar ‘zelfvertrouwen hebben’ is een actie. Actie kun je nemen en actie kun je vergroten. Laat mij je vertellen hoe.

Het vergroten van zelfvertrouwen

Het ontwikkelen van meer zelfvertrouwen gaat vaak over het heden, het verleden en de toekomst. In het verleden hebben we dingen te begrijpen, in het heden hebben we dingen te doen en in de toekomst dienen we dingen te geloven.

Klaartje was 8 jaar toen haar vader het contact met haar verbrak omdat zij niet voldeed aan zijn verwachtingen. Op haar 20^e belandt Klaartje bij de psycholoog. Ze gelooft niet in zichzelf, ze gelooft niet dat mensen van haar zullen houden en ze gaat er vanuit dat ze altijd maar iets fout doet.

Bovenstaande is een voorbeeld van een soortgelijke situatie uit mijn praktijk. De pleister voor Klaartje haar probleem zat niet in de toekomst of in het heden, het zat in het verleden. Klaartje haar zelfvertrouwen werd opgebouwd door anders te kijken naar het verleden- niet door beter te doen in de toekomst.

Chantal had net een nieuwe baan en merkte dat ze iedere vergadering compleet dichtklapte. Haar collega’s liepen volledig over haar heen, Chantal werd alsmaar zelfbewuster en ging iedere dag met onzekerheid naar haar werk. Dit terwijl ze juist uiterst bekwaam was voor deze functie.

In bovenstaande voorbeeld zat Chantal in een tweestrijd tussen het verleden, heden en de toekomst. Ze was beleefd opgevoed om mensen te laten uitpraten, maar wanneer ze tegenwoordig iedereen liet uitpraten- kwam ze er zelf nooit tussen. Het resultaat was dat ze onder presteerde op haar functie, terwijl zakelijk succes juist ontzettend belangrijk voor haar was.

Dit inspirerende blogartikel is geschreven door gastblogger Evi Evers. Zij is coach en psychologe. Hartstikke leuk dat je gastblogger wilde zijn op de blog van Veertigplus mus, Evi!